آیا حیوانات خانگی دچار بیماری‌های روان‌تنی می‌شوند؟
بیماری‌های روان‌تنی (Psychosomatic) به بیماری‌هایی اطلاق می‌شود که به‌طور عمده ناشی از مشکلات روانی و استرس‌های عصبی هستند اما علائم جسمی در بدن فرد مبتلا ایجاد می‌کنند. این نوع بیماری‌ها معمولاً در انسان‌ها شناخته شده‌اند، اما سوال این است که آیا حیوانات خانگی نیز ممکن است دچار چنین مشکلاتی شوند؟ در این مقاله، به بررسی علمی این سوال پرداخته می‌شود که آیا استرس‌های روانی و اضطراب در حیوانات خانگی می‌توانند باعث بروز بیماری‌های جسمی شوند یا خیر.

بررسی علمی بیماری‌های روان‌تنی در حیوانات خانگی
حیوانات خانگی، مانند سگ‌ها و گربه‌ها، ممکن است تحت تاثیر استرس‌های مختلف قرار گیرند. این استرس‌ها می‌توانند ناشی از عوامل مختلفی مانند تغییرات محیطی، مشکلات اجتماعی یا جدایی از صاحبشان باشند. به‌طور مشابه، همان‌طور که در انسان‌ها، اضطراب و استرس می‌توانند منجر به مشکلات جسمی مانند مشکلات گوارشی یا ضعف سیستم ایمنی شوند، حیوانات خانگی نیز ممکن است علائم مشابهی را نشان دهند.
یکی از شایع‌ترین مشکلات روان‌تنی در حیوانات خانگی، مشکلات گوارشی مانند اسهال استرسی است. سگ‌ها و گربه‌هایی که دچار اضطراب و استرس می‌شوند، ممکن است دچار مشکلات گوارشی شوند که می‌تواند باعث اسهال، استفراغ و کاهش اشتها گردد. همچنین، برخی از مشکلات پوستی مانند ریزش مو یا خارش نیز می‌توانند به‌دلیل استرس مزمن در حیوانات رخ دهند. این نوع مشکلات معمولاً پس از مدیریت و کاهش استرس بهبود می‌یابند.

علائم و نشانه‌ها
حیواناتی که دچار بیماری‌های روان‌تنی هستند، ممکن است علائمی از قبیل تغییرات در رفتار، بی‌اشتهایی، افسردگی، یا اضطراب‌های شدید را نشان دهند. در موارد شدید، حیوانات ممکن است از تعامل با صاحبشان اجتناب کرده یا در محیط‌های اجتماعی رفتارهای پرخاشگرانه‌ای از خود نشان دهند. تغییرات در الگوهای خواب یا رفتارهای تکراری نیز می‌توانند نشانگر وجود یک مشکل روانی باشند.

عوامل موثر بر بروز بیماری‌های روان‌تنی در حیوانات خانگی
چندین عامل می‌توانند به بروز مشکلات روان‌تنی در حیوانات خانگی کمک کنند. این عوامل شامل:
1.تغییرات محیطی: تغییرات ناگهانی در محیط زندگی، مانند جابه‌جایی منزل یا ورود یک حیوان خانگی جدید، می‌توانند استرس زیادی به حیوان وارد کنند.
2.مشکلات اجتماعی: تعاملات منفی با دیگر حیوانات یا انسان‌ها نیز می‌تواند باعث اضطراب و مشکلات رفتاری در حیوانات شود.
3.جدایی از صاحب: بسیاری از حیوانات خانگی به شدت به صاحب خود وابسته هستند و جدایی طولانی‌مدت می‌تواند منجر به اضطراب شدید شود.
4.سابقه‌ی آزار و اذیت: حیواناتی که قبلاً مورد آزار قرار گرفته‌اند، ممکن است بیشتر در معرض ابتلا به مشکلات روان‌تنی باشند.

پیشگیری و درمان
برای پیشگیری از بیماری‌های روان‌تنی در حیوانات خانگی، اولین قدم کاهش استرس و اضطراب است. ایجاد یک محیط آرام و امن، حفظ ثبات در روتین‌های روزانه، و استفاده از تقویت مثبت در آموزش می‌تواند به کاهش اضطراب در حیوانات کمک کند. در مواردی که علائم شدید است، مشاوره با دامپزشک و استفاده از درمان‌های دارویی یا رفتاری می‌تواند مفید باشد.

نتیجه‌گیری
بیماری‌های روان‌تنی در حیوانات خانگی ممکن است پیچیده باشند و به‌راحتی از بیماری‌های جسمی دیگر تمایز داده نشوند. درک ارتباط بین سلامت روانی و جسمی در حیوانات خانگی از اهمیت بالایی برخوردار است و صاحبان حیوانات باید توجه ویژه‌ای به علائم استرس و اضطراب در حیوانات خود داشته باشند. با مراقبت و مدیریت مناسب، می‌توان بسیاری از این مشکلات را پیشگیری یا درمان کرد و کیفیت زندگی حیوانات خانگی را بهبود بخشید.

دکتر مژده فهری-کلینیک دامپزشکی آدورینا