آیا من میتوانم به سگم ایبوپروفن بدهم؟

داروی ایبوپروفن را هرگز نباید بدون تجویز دکتر دامپزشک به سگ خود بدهیم؛ زیرا میتواند عوارض جبران ناپذیری در سگ ایجاد کند.
علائم مسمویت با ایبوپروفن در سگ ها:
• استفراغ
• اسهال
• مدفوع خونی (قرمز یا سیاه)
• خون در استفراغ
• حالت تهوع
• کمبود اشتها
• کاهش وزن
• زخم معده
• افزایش تشنگی
• افزایش ادرار
• کاهش یا کمبود ادرار
• تشنج
• عدم تعادل
• کما
• مرگ

علت ها:
در نهایت علت مسمومیت این است که سگ ادویل یا داروی دیگری حاوی ایبوپروفن را خورده است. اگرچه بیشتر موارد مصرف ایبوپروفن در سگ ها تصادفی است، اما مواردی وجود دارد که در آن صاحبان حیوانات خانگی داروهای حاوی ایبوپروفن را برای سگ خود تجویز می کنند و معتقدند که برای آنها بی خطر هستند. دادن ایبوپروفن یا سایر داروهای انسانی بدون نسخه به سگ ها می تواند برای سلامت حیوان خانگی بسیار خطرناک باشد. همیشه باید قبل از تجویز هر گونه داروی بدون نسخه با دامپزشک مشورت کنید. ایبوپروفن آنزیم های COX را مهار می کند که این آنزیم ها معمولاً اثر محافظتی بر روی سد مخاطی دستگاه گوارش دارند، جریان طبیعی خون را به کلیه ها حفظ می کنند و به تنظیم عملکرد پلاکت ها کمک می کنند. هنگامی که آنزیم های COX مهار می شوند، پوشش مخاطی دستگاه گوارش آسیب می بیند. این باعث علائمی مانند استفراغ، حالت تهوع، اسهال و ناراحتی روده و زخم معده می شود. کاهش جریان خون به کلیه ها منجر به آسیب کلیه می شود. کاهش تجمع پلاکتی منجر به افزایش تمایل به خونریزی غیر طبیعی می شود.

تشخیص:
پس از پرسیدن سوالاتی در مورد سابقه سگ، دامپزشک آزمایشات خون و ادرار را به منظور ارزیابی اختلال احتمالی کلیه انجام می دهد، معاینه بالینی انجام میدهد و سایر علائم گوارشی، کلیوی و عصبی مرتبط با مسمومیت با ایبوپروفن در سگ ها را بررسی میکند. اگر فکر می کنید یا می دانید که سگ شما ایبوپروفن (یا هر داروی دیگری) خورده است، به دامپزشک خود اطلاع دهید. او قرار نیست کسی را قضاوت کند بلکه سعی می کند حیوان خانگی شما را سریع و موثر درمان کند. همه ما می دانیم که اتفاقات ناگهانی رخ میدهند.

درمان:
اگر بلع تازه اتفاق افتاده باشد و علائم هنوز وجود نداشته باشد، میتوان استفراغ را در خانه و با استفاده ازپراکسید هیدروژن القا کرد. قبل از ایجاد استفراغ در خانه با دامپزشک خود مشورت کنید. یا می‌توانید سگ خود را نزد دامپزشک ببرید تا از آپومورفین برای ایجاد استفراغ استفاده کند. زغال فعال ممکن است برای جذب هر گونه سم اضافی ایبوپروفن در معده سگی که استفراغ نکرده است استفاده شود. در برخی موارد، شستشوی معده نیز ممکن است ضروری باشد. در زمانی که کلیه ها به دلیل مسمومیت با ایبوپروفن آسیب دیده اند، مایع درمانی و تزریق خون یا پلاسما مورد نیاز است. کنترل استفراغ در سگ ها با داروهای خانگی ضد استفراغ و همچنین استفاده از محافظ های دستگاه گوارش ممکن است توصیه شود. اگر معده زخم شود به جراحی نیاز دارد. در صورت بروز تشنج مصرف داروهای ضد تشنج مخصوص سگ ها ضروری است.

پیش گیری:
ایبوپروفن را در دسترس سگها قرار ندهید. داروهای خود را در مکانی که سگ شما به آن دسترسی ندارد بگذارید ، از خوردن تصادفی ادویل یا سایر داروهای حاوی ایبوپروفن توسط سگها جلوگیری کنید.

دارو ایبوپروفن چیست؟
ایبوپروفن نام تجاری یا عمومی نوع خاصی از ضد التهاب غیر استروئیدی (NSAID) است که ماده موثره در بسیاری از داروهایی با نام های تجاری مختلف از جملهAdvil ،Midol و Motrin است. انواع مختلفی از NSAID ها وجود دارد. NSAID های ساخته شده برای استفاده انسانی شامل آسپرین، ناپروکسن (Aleve®) و البته ایبوپروفن ها هستند. در حالی که اغلب افراد به اشتباه تصور میکنند که استامینوفن ها (Tylenol®) هم در همین گروه NSAID ها جای میگیرد، اما استامینوفن یک NSAID نیست و به روش متفاوت تری اثر می کند. داروهای NSAID مثل دسته دارویی ایبوپروفن چگونه اثر می کنند؟ ایبوپروفن و سایر NSAID ها از فعالیت آنزیمی سیکلواکسیژناز جلوگیری میکنند، سیکلواکسیژناز نقش موثری در تولید مولکول های هورمون مانند به نام پروستاگلاندین ها دارند. پروستاگلاندین ها نقش های متفاوتی در بدن دارند، از جمله ایجاد التهاب، تب و درد. در حالی که این علائم در بسیاری از شرایط مفید هستند و ما را از وجود عارضه ایی در بدنمان آگاه میکنند. معمولاً از NSAID ها به عنوان ضد التهاب در موارد شدید یا مزمن استفاده می کنیم. اما پروستاگلاندین علاوه بر نقش ضد التهابی نقش های دیگری از جمله:
1. خون رسانی کافی در کلیه ها
2. تولید لایه ای از مخاط که از پوشش داخلی دستگاه گوارش محافظت می کند
3.لخته شدن طبیعی خون
هنگامی که این عملکردها توسط ایبوپروفن ها یا یک دسته دیگر از NSAID ها مختل شوند، ممکن است مشکلاتی ایجاد شود.

مشکلات مربوط به NSAID ها همانند ایبوپروفن در سگ ها:
سیکلواکسیژناز به دو شکل COX-1 و COX-2 وجود دارد که هر دو در ایجاد درد، التهاب و تب نقش دارند. با این حال، فقط COX-1 نقش موثری در لخته شدن خون، حفظ جریان خون رسانی به کلیه ها و محافظت از دستگاه گوارش دارد. متأسفانه، داروهای NSAID بدون نسخه مانند ایبوپروفن، آسپرین و ناپروکسن فعالیت COX-1 و COX-2 را مختل می کنند. به نظر می رسد سگ ها نسبت به عوارض ناشی از اختلال عملکرد COX-1 حساس تر هستند.
با توجه به این که سگ ها NSAID ها را متفاوت از انسان متابولیسم و دفع می کنند، به این معنی است که حتی دوزهای نسبتاً پایین ایبوپروفن می تواند منجر به عوارض جانبی تهدید کننده ایی برای ادامه زندگی سگ ها باشد.

جایگزین های دارو ایبوپروفن برای سگ ها:
هیچ وقت بدون اجازه از دامپزشک خود، ایبوپروفن یا سایر NSAID های بدون نسخه را به سگ خود ندهید. در شرایط نادر، آنها ممکن است به شما بگویند که مجاز به مصرف آن ها هستید، اما اینکه آیا می توان آن ها را به طور بی خطر مصرف کرد یا نه و اینکه چه دوزی باید استفاده شود، بر اساس تاریخچه سگ شما و معاینه بالینی او از نظر وضعیت سلامتی حیوان، وزن، سن و سایر داروهایی که به آنها می دهید؛ است. از آنجایی که NSAID های بدون نسخه با عوارض جانبی جدی در سگ ها همراه هستند، شرکت های دارویی تلاش زیادی برای یافتن داروهایی انجام داده اند که درد، التهاب و تب را مختل کنند و در عین حال سایر عملکردهای پروستاگلاندین را دست نخورده بگذارند. NSAID هایی که در عین حال درد، التهاب و تب را تسکین می دهند و شانس بروز سایر عوارض جانبی را نیز کاهش دهند.
بسیاری از NSAID ها به طور خاص برای سگ ها طراحی شده اند، از جمله:
• Deracoxib (Deramaxx)
• Carprofen (Rimadyl)
• Etodolac (EtoGesic)
• Meloxicam (Metacam)
• Firocoxib (Previcox)
این داروها برای سگ ها بسیار بی خطرتر و موثرتر از مسکن های بدون نسخه مانند ایبوپروفن ها هستند.
با این حال، هیچ دارویی کاملاً بدون خطر نیست. همه انواع NSAID ها، از جمله آنهایی که برای سگ ها طراحی شده اند، میتوانند عوارض جانبی نظیر موارد زیر ایجاد کنند:
• استفراغ
• اسهال
• کم اشتهایی
• بی حالی
• زخم گوارشی
• اختلال عملکرد کلیه
• آسیب کبدی

چند راهکار که می توانید از سگ خود محافظت کنید:
• توصیه های دامپزشک خود را در رابطه با تکرار آزمایش مجدد و معاینه مجدد در آینده انجام دهید.
• تا جایی که امکان دارد از کمترین دوز استفاده کنید. همراه مصرف ترکیب NSAID ها از سایر اشکال درمانی نظیر (کاهش وزن، فیزیوتراپی، مکمل های غذایی و طب سوزنی) استفاده کنید که اغلب کمک کننده هستند.
• از دو NSAID به طور همزمان یا یک NSAID در ترکیب با کورتیکواستروئیدی مانند (پردنیزون) استفاده نکنید انجام این کار عوارض جانبی را تا حد زیادی افزایش می دهد.
• برای کاهش احتمال تداخل دارویی، هنگام تعویض NSAID ها از یک نوع به نوع دیگر بین 5 تا 7 روز زمان بدهید.
اگرچه ایبوپروفن برای مردم ارزان و تسکین دهنده است و احتمالاً در حال حاضر مقداری از آن را در خانه خود دارید، ولی گزینه های بسیار بهتری برای تسکین ناراحتی سگ ها وجود دارد. برای تعیین اینکه کدام نوع ایبوپروفن مخصوص سگ برای سگ شما مناسب است، با دامپزشک خود صحبت کنید. اگر نگران هستید که سگتان ایبوپروفن خورده باشد، باید فوراً آنها را نزد دامپزشک ببرید. سمیت ایبوپروفن در سگ‌ها می‌تواند به کلیه‌ها آسیب جدی وارد کند، بنابراین اگر فکر می‌کنید سگ شما دارو را خورده است سریعا به دامپزشک مراجعه کنید زیرا زمان بسیار مهم است. ایبوپروفن یک داروی ضد التهابی غیر استروئیدی (NSAID) است که معمولاً در انسان برای تسکین درد و کاهش تب استفاده می شود. ایبوپروفن در بسیاری از فرمول‌های بدون نسخه نظیر (ادویل، موترین، میدول و....) و همچنین در داروهای تجویزی (نسخه شده) قوی موجود است.

بازنویسی توسط دکتر ارغوان محمدی
دانشجوی دکتری عمومی دامپزشکی
 کارآموز کلینیک آدورینا