هر آنچه باید پیش از خرید یا نگهداری از گربه‌های اسکاتیش بدانید
گربه‌های اسکاتیش فولد (Scottish Fold) به دلیل گوش‌های تاخورده و چهره‌ی فانتزی‌شان یکی از نژادهای محبوب خانگی در دنیا محسوب می‌شوند. این نژاد علاوه‌بر ظاهر خاص، شخصیت مهربان و آرامی دارد که آن را به انتخابی مناسب برای خانواده‌ها تبدیل می‌کند. اما پیش از خرید یا پذیرفتن سرپرستی یک اسکاتیش فولد یا انفولد، باید با تفاوت‌های ژنتیکی، نیازهای مراقبتی، مشکلات سلامتی و شرایط زندگی این گربه آشنا شد. در این مقاله، نگاهی علمی و جامع به تمام نکات مرتبط با این نژاد خواهیم داشت.

تفاوت اسکاتیش فولد و اسکاتیش انفولد (Scottish Fold vs Scottish Straight)

گربه‌های اسکاتیش از نظر شکل گوش به دو دسته‌ی اصلی تقسیم می‌شوند:

۱. اسکاتیش فولد (Scottish Fold)
در این نژاد، گوش‌ها به سمت جلو و پایین تا خورده‌اند. این ویژگی ظاهری به دلیل جهش ژنتیکی در ژن Fd اتفاق می‌افتد که باعث تغییر در بافت غضروف گوش می‌شود. هرچند این ظاهر برای بسیاری جذاب است، اما می‌تواند موجب بیماری‌های مفصلی شود.
•ویژگی‌ها: صورت گرد، بدن متوسط، گوش‌های خمیده
•ریسک سلامت: مستعد بیماری‌های اسکلتی مانند استئوکندرو دیسپلازی (اختلال رشد استخوان و غضروف)
•تکثیر: جفت‌گیری دو فولد ممنوع است، چون ژن معیوب به صورت مضاعف می‌تواند مشکلات شدیدی ایجاد کند.

۲. اسکاتیش انفولد یا استریت (Scottish Straight)
در این نوع، گوش‌ها صاف و ایستاده هستند، اما سایر ویژگی‌ها مانند فرم سر، ساختار بدن و رفتار شبیه فولدهاست. این گربه‌ها فاقد ژن معیوب مربوط به گوش تاخورده هستند، بنابراین کمتر در معرض بیماری‌های اسکلتی قرار دارند.
•ویژگی‌ها: گوش‌های ایستاده، سلامت بهتر، ظاهری مشابه فولد
•توصیه: انتخاب مناسب‌تر برای کسانی که می‌خواهند گربه‌ای سالم‌تر با ظاهر اسکاتیش داشته باشند.

ویژگی‌های ظاهری و شخصیتی
•ظاهر: صورت گرد، چشمان درشت و بدنی متوسط تا چاق. گوش‌ها در نوع فولد خمیده و در نوع استریت ایستاده هستند. پوشش بدن ممکن است کوتاه یا نیمه‌بلند باشد.
•رنگ‌بندی: بسیار متنوع؛ شامل سفید، خاکستری، کرم، بلو، طوسی‌-نقره‌ای و طرح‌های تابی و پوینتد.
•خلق‌وخو: آرام، وابسته، اجتماعی، باهوش و بازیگوش. به راحتی با کودکان و حیوانات دیگر سازگار می‌شود اما از محیط‌های پر سر و صدا بیزار است.

نیازهای تغذیه‌ای
•پروتئین باکیفیت: نیاز به رژیم غذایی غنی از پروتئین دارند. غذاهای خشک مخصوص گربه‌های خانگی مناسب هستند.
•کنترل وزن: به دلیل کم‌تحرکی نسبی، مستعد چاقی‌اند. وعده‌ها باید کنترل‌شده و بر اساس سن و فعالیت بدنی تنظیم شود.
•مکمل‌ها: اسیدهای چرب امگا-۳ و امگا-۶ برای سلامت مفاصل و پوست مفیدند.

بهداشت و مراقبت از مو
•شانه‌زدن: در نژادهای مو کوتاه، ۳–۲ بار در هفته و در موبلندها روزانه شانه‌زدن توصیه می‌شود.
•تمیز کردن گوش: در نوع فولد، تمیز کردن گوش‌ها باید منظم باشد زیرا فرم خاص گوش‌ها موجب تجمع جرم می‌شود.
•مراقبت از چشم و دندان: تمیز کردن دوره‌ای و بررسی وجود ترشحات غیرطبیعی ضروری است.

فعالیت فیزیکی و خواب
•فعالیت متوسط: اسکاتیش‌ها معمولاً گربه‌های کم‌تحرکی هستند ولی برای حفظ سلامت جسمی و ذهنی‌شان باید اسباب‌بازی و فعالیت ذهنی فراهم شود.
•خواب: بین ۱۲ تا ۱۶ ساعت در شبانه‌روز می‌خوابند؛ معمولاً به خواب در مکان‌های نرم و ساکت علاقه دارند.

بیماری‌های رایج
•استئوکندرو دیسپلازی (Osteochondrodysplasia): مخصوص گربه‌های فولد؛ نوعی اختلال استخوانی-مفصلی که درد و ناتوانی حرکتی ایجاد می‌کند.
•بیماری قلبی (HCM): کاردیومیوپاتی هیپرتروفیک، یکی از شایع‌ترین مشکلات قلبی در نژادهای خانگی.
•عفونت گوش: در فولدها شایع‌تر است.
•چاقی و مشکلات گوارشی: به‌ویژه در صورت تغذیه نادرست.

شرایط محیطی مطلوب
•محیط آرام و بدون استرس: گربه‌های اسکاتیش بسیار حساس‌اند و نیاز به محیطی ثابت و ساکت دارند.
•در دسترس بودن لوازم ضروری: ظرف خاک تمیز، آب تازه، درخت گربه، جای خواب نرم و اسباب‌بازی.
•تهویه مناسب: محیط نباید خیلی گرم یا خیلی سرد باشد؛ دمای متعادل و پایدار اهمیت دارد.

توصیه‌های پیش از خرید
•بررسی گواهی سلامت: از پرورش‌دهنده بخواهید نتایج تست‌های ژنتیکی (مخصوصاً برای ژن فولد) و کارت واکسیناسیون را ارائه دهد.
•اطلاع از سابقه خانوادگی: از بیماری‌های ارثی والدین و ترکیب آن‌ها (فولد × استریت یا فولد × بریتیش) مطمئن شوید.
•آگاهی کامل از هزینه‌های نگهداری: شامل غذا، ویزیت دامپزشک، دارو، تجهیزات بهداشتی و بیمه حیوانات.

نتیجه‌گیری
گربه‌های اسکاتیش، چه فولد و چه انفولد، گربه‌هایی فوق‌العاده آرام، مهربان و وفادار هستند که می‌توانند سال‌ها همراه خوبی برای شما باشند،به شرطی که مراقبت درست، آگاهانه و علمی از آن‌ها داشته باشید. اگر تصمیم دارید گربه‌ای از این نژاد به خانه بیاورید، شناخت تفاوت‌ها، بررسی سابقه سلامت، و آماده‌بودن برای مراقبت تخصصی، قدم‌های اساسی برای یک سرپرستی موفق و اخلاقی است.

دکتر مژده فهری-کلینیک دامپزشکی آدورینا