Reverse Sneezing در حیوانات خانگی:علت ها،علائم و روش های مدیریت عطسه معکوس در سگ ها و گربه ها

Reverse sneezing یا عطسه معکوس یکی از پدیده‌های رایج در حیوانات خانگی، به ویژه سگ‌ها و گربه‌ها است که می‌تواند باعث نگرانی صاحبان حیوانات خانگی شود. این حالت به طور معمول بی‌ضرر است، اما مشاهده آن می‌تواند برای صاحبان ترسناک باشد. در این مقاله، به صورت دقیق به توضیح مفهوم  reverse sneezing ، علائم آن، علت‌های بروز آن و اقدامات لازم در هنگام بروز این وضعیت خواهیم پرداخت.

Reverse Sneezing  چیست؟

عطسه معکوس، یک واکنش غیرعادی در سیستم تنفسی حیوانات خانگی است که به ویژه در سگ‌ها و گربه‌ها دیده می‌شود. در این حالت، حیوان به جای اینکه هوای اضافی را از ریه‌های خود خارج کند (مانند عطسه‌های عادی)، هوای بیشتری را به داخل بینی خود می‌کشد. این حالت شبیه به عطسه است، اما برخلاف عطسه‌های معمولی که از بینی و دهان خارج می‌شود، در عطسه معکوس، هوای زیادی به سمت داخل بینی کشیده می‌شود.

این وضعیت به طور معمول برای چند ثانیه تا چند دقیقه ادامه می‌یابد و سپس به طور خود به خودی متوقف می‌شود. برخی از حیوانات ممکن است در هنگام بروز این وضعیت، نشانه‌هایی از استرس و نگرانی نشان دهند، اما در بیشتر موارد این پدیده بی‌ضرر است و نیاز به درمان خاصی ندارد.

علائم Reverse Sneezing  

در هنگام بروز reverse sneezing، حیوان به طور ناگهانی و شدید از بینی خود هوا می‌کشد، که اغلب باعث تولید صدای مشابه به عطسه می‌شود. این حالت معمولاً همراه با برخی نشانه‌های فیزیکی است که شامل موارد زیر می‌شود:

  1. نفس کشیدن سریع و شدید از بینی: حیوان به طور ناگهانی و به شدت از بینی خود نفس می‌کشد و صدای شبیه به عطسه ایجاد می‌شود. برخلاف عطسه معمولی که هوا از ریه‌ها بیرون می‌رود، در reverse sneezing، هوا به سمت داخل کشیده می‌شود.
  2. صدای مشابه به عطسه یا خرخر: در هنگام reverse sneezing، حیوان صدای شبیه به خرخر یا عطسه می‌دهد که به دلیل کشیدن هوای زیاد از داخل بینی است. این صدا ممکن است به طور ناگهانی و در مدت زمان کوتاهی ایجاد شود
  3. مدت زمان کوتاه: این حالت معمولاً چند ثانیه تا چند دقیقه ادامه می‌یابد. پس از آن، حیوان معمولاً به وضعیت طبیعی خود برمی‌گردد و مشکلی باقی نمی‌ماند.
  4. حرکات غیرعادی بدن: در برخی از موارد، حیوان ممکن است سر خود را به جلو خم کند یا گردن خود را به شدت کشیده و بدنش را در وضعیت غیرطبیعی قرار دهد. این حرکات معمولاً به دلیل تلاش حیوان برای تنفس راحت‌تر است.
  5. بی‌قرار بودن و علائم استرس: برخی از حیوانات ممکن است در هنگام بروز reverse sneezing نشانه‌های استرس یا نگرانی مانند قدم زدن، خم کردن سر یا تلاش برای نفس کشیدن از دهان را نشان دهند.

علت‌های Reverse Sneezing

در حالی که reverse sneezing معمولاً یک پدیده بی‌ضرر است، عواملی مختلف می‌توانند باعث بروز این وضعیت شوند. این عوامل معمولاً تحریک‌کننده‌های فیزیکی، آلرژی‌ها و مشکلات تنفسی هستند که بر مجاری تنفسی تأثیر می‌گذارند. برخی از مهم‌ترین علت‌های reverse sneezing عبارتند از:

  1. آلرژی‌ها :آلرژی‌های فصلی یا محیطی یکی از شایع‌ترین علت‌های reverse sneezing در سگ‌ها و گربه‌ها است. گرده‌ها، گرد و غبار، مایت‌ها، شوره‌های حیوانی یا مواد شیمیایی موجود در محیط می‌توانند مجاری تنفسی حیوان را تحریک کرده و باعث ایجاد این حالت شوند. این تحریکات باعث ایجاد التهاب در بینی و گلو می‌شود که به نوبه خود باعث بروز عطسه معکوس می‌شود.
  2. تحریکات محیطی :بوهای تند، دود، گرد و غبار، اسپری‌های معطر یا مواد شیمیایی ممکن است مجاری تنفسی حیوانات خانگی را تحریک کنند و باعث reverse sneezing شوند. این مواد می‌توانند به ویژه در محیط‌های بسته یا آلوده باعث واکنش‌های تنفسی غیرعادی شوند.
  3. عفونت‌های تنفسی :برخی از عفونت‌ها مانند ویروس‌ها و باکتری‌ها می‌توانند موجب التهاب در مجاری تنفسی شوند. این التهاب می‌تواند باعث ایجاد reverse sneezing گردد. عفونت‌های تنفسی مانند سرماخوردگی، آنفلوانزا و حتی عفونت‌های سینوسی می‌توانند یکی از علل این پدیده باشند
  4. خوردن یا نوشیدن سریع: در مواردی که حیوان به سرعت غذا می‌خورد یا آب می‌نوشد، ممکن است ناخواسته بخشی از هوا را وارد بینی خود کند که این باعث تحریک مجاری تنفسی می‌شود و موجب بروز reverse sneezing می‌گردد.
  5. تحریکات فیزیکی و هیجان: تغییرات دما، هیجان زیاد یا استرس ممکن است باعث بروز این حالت شوند. برای مثال، سگ‌ها ممکن است هنگام دیدن یک شی جدید یا در واکنش به تحریکات محیطی، دچار reverse sneezing شوند. این تحریکات می‌توانند باعث کشیده شدن بیش از حد هوای داخل بینی شوند.
  6. مشکلات ساختاری: در نژادهای خاص سگ‌ها، به ویژه سگ‌هایی که صورت‌های کوتاه دارند (نظیر پامرانین، پگ و سایر نژادهای کوتاه‌صورت)، مشکلات ساختاری مانند تنگی مجاری تنفسی می‌تواند باعث بروز reverse sneezing شود. این حیوانات ممکن است به دلیل ساختار خاص بینی و گلو خود بیشتر در معرض بروز این وضعیت قرار بگیرند.

اقدامات لازم در هنگام بروز Reverse Sneezing

اگرچه reverse sneezing معمولاً نیازی به درمان خاصی ندارد، ولی مشاهده این وضعیت ممکن است برای صاحبان حیوانات خانگی نگران‌کننده باشد. در اینجا، چند اقدام که می‌تواند به تسکین و مدیریت این وضعیت کمک کند، آورده شده است:

  1. آرام کردن حیوان: اولین قدم در هنگام بروز reverse sneezing این است که به حیوان آرامش دهید. تلاش کنید محیطی آرام و ساکت برای او فراهم کنید. سعی کنید صدای محیط را کم کنید و از تحریکات اضافی جلوگیری کنید تا حیوان بتواند به سرعت به وضعیت طبیعی بازگردد.
  2. تنظیم تنفس حیوان :گاهی اوقات، می‌توانید به آرامی بینی حیوان را ببندید و فشار ملایمی وارد کنید. این کار ممکن است باعث بازگشت تنفس طبیعی حیوان شود و کمک کند که هوای اضافی از دهان خارج شود.
  3. دور کردن حیوان از محرک‌ها:اگر شما به عنوان صاحب حیوان خانگی متوجه شدید که عوامل خاصی مانند گرد و غبار، دود، بوهای تند یا تغییرات دمایی باعث بروز reverse sneezing می‌شوند، بهتر است حیوان را از این محرک‌ها دور کنید.
  4. مراجعه به دامپزشک: اگر reverse sneezing به طور مکرر یا طولانی‌مدت ادامه یابد، یا اگر همراه با علائم دیگری مانند سرفه، مشکلات تنفسی، ترشحات غیرعادی بینی یا تغییرات رفتاری باشد، باید به دامپزشک مراجعه کنید. دامپزشک می‌تواند علت دقیق را تشخیص دهد و درمان مناسب را تجویز کند.

آیا Reverse Sneezing خطرناک است؟

به طور کلی، reverse sneezing بی‌ضرر است و در بیشتر مواقع خود به خود بهبود می‌یابد. این حالت معمولاً به علت تحریکات محیطی یا عوامل موقت ایجاد می‌شود و هیچ آسیب جدی به حیوان وارد نمی‌کند. با این حال، اگر reverse sneezing به طور مکرر رخ دهد یا با علائم دیگری مانند مشکلات تنفسی، سرفه‌های مداوم، یا ترشحات غیرطبیعی بینی همراه باشد، باید به دامپزشک مراجعه کنید تا علت دقیق شناسایی و درمان شود.

نتیجه‌گیری

Reverse sneezing یک پدیده طبیعی و معمولاً بی‌ضرر در سگ‌ها و گربه‌ها است که به علت آلرژی‌ها، تحریکات محیطی، استرس یا عوامل موقت رخ می‌دهد. این وضعیت اغلب خود به خود از بین می‌رود و نیاز به درمان خاصی ندارد. با این حال، صاحبان حیوانات خانگی باید مراقب علائم و تغییرات رفتاری باشند و در صورت لزوم از اقدامات آرام‌بخش یا مراجعه به دامپزشک استفاده کنند. شناخت این پدیده و آگاهی از علائم و علت‌های آن می‌تواند به صاحبان کمک کند تا با آرامش بیشتری با وضعیت حیوان خانگی خود برخورد کنند.

دکتر مژده فهری - کلینیک دامپزشکی آدورینا